Tradycja wieczoru kawalerskiego oraz panieńskiego – jak to się zaczęło?
Wieczory panieńskie i kawalerskie są mocno zakorzenione w kulturze ludowej. Współcześnie nabrały one także symbolicznego znaczenia – są równoznaczne ze zbliżającym się wielkimi krokami ślubem, wejściem w nowy rozdział życia i niezapomnianą nocą, która ma pozostawić wspomnienia na długie lata.
Tradycja
W obecnych czasach, wieczory kawalerskie i panieńskie wyprawia się trochę wcześniej, aniżeli dzień przed ślubem. W przeszłości cała zabawa była organizowana na dobę przed narzeczeństwem. Założenie było takie, aby Para Młodych bawiła się osobno, każde ze swoimi przyjaciółmi – którzy z kolei musieli być singlami. W przypadku Pań wieczór panieński miał symboliczne znaczenie – chodziło o znaczenie związane z czystością dziewczyny i aktem ofiarowania jej cnoty wybranemu mężczyźnie.
Szczęście na długie lata?
Jedną z szeroko znanych tradycji podczas staropolskich wieczorów panieńskich i kawalerskich było wypiekanie korowaju – obrzędowego pieczywa. Miał zwiastować Parze Młodej miłość i szczęście (dobrze wypieczony), albo niezgodność i cierpienie w małżeństwie (zakalec). Co ciekawe, okazuje się, że wieczory miały raczej charakter smutny. Były one rozumiane jako żegnanie wolności przez przyszłą małżonkę i kończący się stan beztroski. Inaczej natomiast miało to miejsce u mężczyzn. U nich wieczór był obfity w radość i zabawę, która miała polegać na doznaniu ostatnich przyjemności wolności przedślubnych.
Co się zmieniło?
W przeszłości wieczory kawalerskie i panieńskie miały charakter symboliczny, który miał znaczenie dla całego obrządku i idei ślubu. Uroczyście i oficjalnie trzeba było pożegnać Pannę Młodą ze statusem „panienki”, a Pana Młodego wprowadzić w nowy rozdział w życiu, rolę męża i z pewnością przyszłego ojca. Współcześnie, organizatorzy wieczorów kawalerskich skupiają się raczej na tym, aby miały one charakter niezapomnianej imprezy, pełnej wrażeń i śmiechu. Nie skupia się to wyłączenie na jednej odsłonie konsekwencji ślubu, a raczej korzysta z przysłowiowych ostatnich chwil wolności i chce wpaść w pamięć pary młodej na długie lata.
Prezenty – czy kiedyś również o nich myślano?
W dzisiejszych czasach wieczory panieńskie czy kawalerskie kojarzą się z huczną imprezą, która wypada zazwyczaj na koszt znajomych biorących w nich udział. Niekiedy zdarza się, że przyszła małżonka lub małżonek dostają dodatkowe upominki – co się stało nową tradycją. W staropolskich obrzędach nie pojawiały się prezenty – co najwyżej przyszła Panna Młoda miała symbolicznie zaplatane włosy, które miały oznaczać wejście w nowy etap życia. Związany z tym był także smutny charakter wieczoru, podczas którego pojawiała się także rodzina dziewczyny, aby pożegnać jej długotrwały status quo.
Okazuje się, że niewiele pozostało z tradycji obchodzenia wieczoru kawalerskiego i panieńskiego do dzisiaj. Zamysł jest ten sam – żegnanie starego, „wolnego” statusu, ostania w pełni beztroska zabawa w gronie jednej płci. Jednak poza tym, pojawiło się mnóstwo nowych alternatyw na sposób spędzenia wieczoru, a jego specyfika wciąż ulega różnym zmianom.